ANEKS. Idea, materia, przestrzeń jest projektem zrealizowanym przez twórców, którzy swoją artystyczną edukację rozpoczynali w Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. Ich dzieła zebrane na tej wystawie stanowią swego rodzaju aneks do kolekcji głównej Idea, materia, przestrzeń, która miała swoją publiczną premierę w Galerii Extravagance Sosnowieckiego Centrum Sztuki – Zamek Sielecki w Sosnowcu w 2010 roku. Prezentowali na niej swoje prace Robert Dudek, Ewa Janus, Leszek Lewandowski, Józef Murzyn, Kazimierz Pawlak, Adam Pociecha i Paweł Warchoł. W wystawie ANEKS. Idea, materia, przestrzeń pokazywane są ponadto prace Krystyny Olchawy i Marka Wawrzkiewicza.
Artyści ci, których wiśnicka edukacja przypadła na siódmą i ósmą dekadę ubiegłego wieku, kształcili się dalej w czołowych uczelniach artystycznych w Polsce, a także poszerzali swoje artystyczne horyzonty w ramach staży, studiów, stypendiów i podróży zagranicznych. Wszyscy obok intensywnej aktywności twórczej w różnej mierze i na różnych poziomach biorą czynny udział w procesie kształcenia artystycznie uzdolnionej młodzieży, osiągając w tej pracy doskonałe rezultaty. Uzyskując najwyższe kwalifikacje i tytuły naukowe, współtworzą elitę intelektualno-artystyczną naszego kraju.
Wspólny początek artystycznej edukacji, będący istotnym czasem intelektualnej i osobowościowej formacji, nie oznacza w przypadku tej grupy artystów, że w profesjonalnej działalności twórczej wiąże ich jakaś bliżej określona wspólnota idei, stylu czy instrumentarium artystyczne, sprawiające, że można ich postrzegać jako realizującą określony program grupę twórczą.
Rozpoczynając swoją przygodę ze sztuką, obierali różne opcje spośród oferty programowej liceum, mając do wyboru ceramikę, sztukatorstwo czy tkactwo. Ich dalsze wybory dotyczące wyższych studiów artystycznych, podejmowane z perspektywy doświadczenia licealnego i świadomości swoich rzeczywistych predyspozycji oraz typu wrażliwości plastycznej, wpłynęły na różnorodność ich artystycznych biografii i sprofilowały ostatecznie ich profesjonalną twórczość. Malarstwo, grafika, rzeźba, ceramika, szkło artystyczne – to tylko niektóre dyscypliny reprezentowane przez absolwentów Liceum, spotykających się po latach jako dojrzali i uznani artyści po to, by skonfrontować ze sobą swoje artystyczne koncepcje w ramach, które zakreśla triada pojęć konstytutywna dla wszystkich form języka sztuk wizualnych.
Prace uczestniczących w projekcie artystów, tak bardzo różniące się pod względem stosowanych środków wyrazu, metod i form artystycznej artykulacji, łączy jednak w sposób oczywisty i wyczuwalny specyficzny pierwiastek, nieokreślona aura, wyrażająca się poprzez swoistą stylistyczną szlachetność, miękkość i subtelność artystycznej narracji, której poetyka niezależnie od tematyki prac, ich warstwy ideowej czy filozoficznej, rodzaju tworzywa czy techniki, emanuje z ich dzieł, czyniąc je wszystkie bliskimi i przyjaznymi. Wypływa ona zapewne z głębokich, pierwotnych wzruszeń, olśnień i doznań zaistniałych w młodzieńczym okresie rozwoju osobowego artystów, przebiegającego właśnie w tym magicznym miejscu, przepięknym, nostalgicznym w swym wyrazie pejzażu, architekturze wiśnickiego zamku i ryneczku z osobliwą sylwetką ratusza i innych miejscach tchnących historią i jedynym w swym rodzaju klimatem.
Projekt ANEKS. Idea, materia, przestrzeń poza swym niezwykle poważnym, artystycznym wymiarem, mocno osadzonym w aktualności sztuki, podejmującym problematykę skomplikowanych relacji między najważniejszymi elementami współtworzącymi strukturę, funkcje i mechanizmy uobecniania się nowocześnie pojmowanego dzieła sztuki, ma też inny, niezwykle szlachetny wymiar.
Uczestniczący w nim artyści mimo upływu czasu – jest to już kilka dziesięcioleci – pozostają ze sobą w osobliwym „braterstwie krwi”, akceptując się i szanując niezależnie od dystansu, jaki życie, osobiste wybory i postawy tworzą pomiędzy ludźmi dojrzałymi, dźwigającymi bagaż indywidualnych losów. Łączy ich pamięć miejsca wspólnej artystycznej inicjacji i miłość do sztuki, będącej ich powołaniem i ostatecznym przeznaczeniem.
Do niebagatelnego wymiaru artystycznego tego projektu, objawiającego się w oryginalnych i wartościowych wypełnieniach sensem pojęć: idei, materii i przestrzeni, dodać należy kolejne ważne kategorie: czasu i emocji. Czas i emocje są istotnymi parametrami zarówno procesu twórczego, jak i określają jakość i dynamikę codzienności.
Kolejne spotkanie grupy artystów – przyjaciół, spotkanie ich dzieł w jednym czasie i jednej przestrzeni, pokazuje, jak piękne idee, materia, przestrzeń, czas i emocje – szczególnie te pozytywne, konstruktywne – splatają się w jedno, tworząc złożony i barwny gobelin, którego elementy stanowią tworzywo, treść oraz sens życia poświęconego sztuce.
Józef Murzyn
Kraków, listopad 2015
urodził się w Krakowie w 1956 roku. Jest absolwentem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. W roku 1976 uzyskał dyplom z ceramiki artystycznej. Inicjator (wraz ze Zbigniewem Szmurłą) akcji poetycko-plastycznej Rozpięte chałaty zrealizowanej w 1976 roku w Tarnowie. W latach 1977–1982 studiował na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom w Pracowni Drzeworytu prof. Franciszka Bunscha oraz w Pracowni Plakatu doc. Piotra Kunce uzyskał 1982 roku. W roku 1987 stypendysta Ministerstwa Kultury i Sztuki. Od roku 2008 aktywnie uczestniczy w animacji społeczno-kulturalnej Polski południowej, organizując wspólnie z Adamem Pociechą różnorodne wystawy sztuki, środowiska artystów związanych z Nowym Wiśniczem. W twórczości własnej najchętniej wypowiada się w rysunku, rzeźbie i kolażu-reliefie. W serii obrazów z cyklu abstrakcji geometrycznej wykorzystuje kolorowe „skarby” gromadzone przez siebie w pracowni, takie jak: zapalniczki, kredki, ołówki, mazaki, itp. Na płaszczyźnie, jak na planszy do gry, układa kompozycje z podziałem na piony, poziomy i skosy tworząc poetycki układ tych barwnych przedmiotów. Jest autorem 30 wystaw indywidualnych i uczestnikiem wielu wystaw zbiorowych. Obecnie pracuje z młodzieżą jako nauczyciel malarstwa i rysunku w Liceum Plastycznym w Nowym Wiśniczu. Jest członkiem Stowarzyszenia Sztuka i Edukacja.
e-mail: robertdudekart@gmail.com
Ewa Janus urodziła się w 1964 roku w Łapanowie. Absolwentka Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. W latach 1986 – 1991 studiowała na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Stefana Borzęckiego. Dyplom wyróżniony Medalem Rektora ASP uzyskała w 1991 roku. W latach 1994 – 1995 stypendystka rządu włoskiego i staż w pracowni prof. Alfio Mongelli w Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie. Od 1991 jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w macierzystej uczelni, gdzie w roku w 1999 uzyskała stopień naukowy doktora. Od 2010 r. profesor ASP. Obecnie pełni funkcję prodziekana Wydziału Rzeźby oraz prowadzi Pracownię Rysunku dla studentów II-V roku studiów a także Pracownię Rzeźby dla studentów Wydziału Malarstwa. Współpracuje przy realizacji krajowych i międzynarodowych projektów artystycznych takich jak Projekt Transgranicznej Sieci – Cross Border Network of History and Arts gdzie od wielu lat prowadzi międzynarodowe warsztaty projektowo-artystyczne – sztuka papieru. Redaktor monografii, autor tekstów o sztuce. W latach 2008 – 2014 była członkiem Rady Programowej Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Członek Związku Artystów Plastyków. Członek i współzałożyciel Stowarzyszenia Twórców Nauki i Kultury „Episteme” oraz „Disputationes Academicae”. Zajmuje się głównie małą formą rzeźbiarską, medalierstwem, rysunkiem. Autorka ośmiu wystaw indywidualnych i uczestniczka licznych wystaw zbiorowych.
e-mail: ejanus@asp.krakow.pl
urodził się w 1960 roku w Świerklańcu. Jest absolwentem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. W latach 1983–1988 studiował na Wydziale Grafiki w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Oddział w Katowicach. Dyplom z wyróżnieniem uzyskał w 1988 roku. Tytuł doktora otrzymał na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu w 2011 roku. Wielokrotny stypendysta Ministra Kultury i Sztuki w latach: 1990, 2000, 2007 oraz programów: Transfer 1998, Rezydencja-Ostrawa 2007, Czeski Krumlow 2009. Artysta i kurator, działający w Bytomiu, Katowicach i Jaworznie. W latach 1992–1998 pracował w galerii Kronika w Bytomiu. W 1998 r. w Górnośląskim Centrum Kultury powołał do istnienia autorską galerię Sektor I. Autor koncepcji Biennale Sztuki Współczesnej w Katowicach. W roku 2011 uzyskał tytuł doktora na Wydziale Rzeźby i Działań Przestrzennych Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach: Galerii Arsenał, Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, BWA w Lublinie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Narodowego w Krakowie, Anya Tish Gallery w Houston (USA) oraz w kolekcjach prywatnych. Autor licznych wystaw w kraju i za granicą, m.in. takich jak: Galeria Arsenał w Białymstoku, Galeria Zderzak w Krakowie, Anya Tish Gallery w Houston, Ludwig Museum w Kolonii (Niemcy), Galeria Starmach w Krakowie, Królikarnia – Muzeum Narodowe w Warszawie. Obecnie prowadzi zajęcia z intermediów na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie.
e-mail: leszeklewand@gmail.com
urodził się w 1960 roku w Wiśniowej. Jest absolwentem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. W latach 1982–1987 studiował na Wydziale Rzeźby w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom z wyróżnieniem uzyskał w pracowni prof. Stefana Borzęckiego. Od 1986 roku jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym ASP w Krakowie, gdzie przeszedł wszystkie szczeble naukowe, uzyskując tytuł profesora zwyczajnego. Obecnie prowadzi dyplomującą pracownię rzeźby. Od roku 2008 sprawuje funkcję dziekana Wydziału Rzeźby. Uprawia rzeźbę i malarstwo. Rzeźbi najczęściej w drewnie. Jest mistrzem imitacji. Potrafi wytworzyć złudzenie, że przedstawiane elementy wykonane w drewnie, są iluzją struktury innych materiałów – metalu, skóry, połyskliwego kamienia, szkła, a nawet światła i ognia. Proces powstawania rzeźby jest dla niego dialogiem z drewnem, cierpliwym „dopytywaniem się”, odgadywaniem jego poetyki, ostrożnym badaniem granic „wytrzymałości” jego strukturalnej spójności. Aktywnie uczestniczy w życiu artystycznym regionu i kraju. Legitymuje się udziałem w kilkudziesięciu prezentacjach zbiorowych w kraju i za granicą (m.in. w miastach: Berlin, Essen, Huzum, Norymberga – Niemcy; Karlskrone, Ronneby – Szwecja; Kijów – Ukraina; Florencja – Włochy; Chicago – USA). Jest autorem ponad 20 wystaw indywidualnych. Prace artysty znajdują się w zbiorach prywatnych w Polsce, Niemczech, Szwecji, Wielkiej Brytanii i w Hiszpanii.
e-mail: murzyn162@wp.pl
urodziła się w Sowlinach (obecnej dzielnicy Limanowej). Absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu, w 1982 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Malarstwo studiowała w pracowni prof. Hugona Laseckiego. Dyplom na Wydziale Edukacji Plastycznej uzyskała w 1984 roku. W 1985 roku powołała do życia w Miechowie Galerię „U Jaksy” działającą w sieci Biur Wystaw Artystycznych, w latach 1986-1999 jako Filia Kieleckiego BWA, a w latach 1999-2008 będącą Oddziałem Małopolskiego BWA, przekształconą w 2008 roku w samorządową instytucję kultury pod nazwą Biuro Wystaw Artystycznych „U Jaksy”. W roku 1991 utworzyła Galerię Twórczości Stefana Żechowskiego w Miechowie, a w 2011 roku Dom Pracy Twórczej jego imienia. W latach 1986–2008 była kierownikiem Galerii „U Jaksy”, a od 2008 jest dyrektorem Biura Wystaw Artystycznych „U Jaksy” w Miechowie. Teoretyk sztuki, kurator Międzynarodowych Plenerów Malarskich „Barwy Małopolski” organizowanych corocznie od 2000 roku w Miechowie. Kurator wystawy „Barwy Małopolski” dla Jana Pawła II, która prezentowana była w 17 miastach polskich oraz w 3 miejscowościach włoskich: Acuto, Serrone i Boville Ernica. Uprawia twórczość w dziedzinie malarstwa. Uczestniczyła w około 100 plenerach malarskich w kraju i za granicą. Zrealizowała około 20 wystaw indywidualnych. Za działalność artystyczną otrzymała kilka nagród i wyróżnień. Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi.
e-mail: krystynaolchawa@gmail.com
urodził się w 1957 roku w Tychach. W latach 1977-1982 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Dyplom z zakresu szkła artystycznego uzyskał w pracowni prof. Zbigniewa Horbowego w 1982 roku. Tytuł naukowy profesora tytularnego uzyskał w 1998 roku. W latach 1996–2002 pełnił funkcję dziekana Wydziału Ceramiki i Szkła Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. W latach 1993–1996 był kierownikiem Katedry Szkła tejże uczelni. Obecnie prowadzi dyplomującą Pracownię Projektowania Szkła Użytkowego dla studentów studiów stacjonarnych I i II stopnia. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków i wiceprezesem Zarządu Okręgu Wrocławskiego. Brał udział w ponad 160 wystawach w kraju i za granicą, m.in. w Japonii, Niemczech, Francji, USA. Prezentował swoje prace na kilku zagranicznych wystawach indywidualnych. Uczestniczył w 24 międzynarodowych sympozjach szkła. Trzykrotny juror międzynarodowych wystaw. W roku 1988 został stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki w Czechach, a w roku 1994 Creative Glass Center of America w Millville, New Jersey. W roku 1998 przebywał w prestiżowym studiu szklarskim rodziny Morin w Dieulefit we Francji. W 2011 roku uhonorowany odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej, przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest znanym i cenionym artystą szkła w kraju i na świecie.
e-mail: kaz.pawlak@gmail.com
urodził się w 1958 roku w Balinie. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. Studiował na Wydziale Grafiki w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Oddział w Katowicach. Dyplom uzyskał w 1987 roku. Na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach pracuje od 1988 roku, obecnie doktor habilitowany sztuki, profesor nadzwyczajny – kierownik Katedry Form Przemysłowych. Wykłada również w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach. Należy do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1993 roku został honorowym członkiem Związku Niemieckich Artystów Okręgu Westfalii i międzynarodowej grupy artystów miasta Langenfeld. Jest mistrzem grafiki w technice akwaforty, którą zachwycił się podczas studiów i przez cały czas swojej twórczej drogi jest jej wierny i cierpliwie poszukuje i kreuje w niej swój artystyczny świat. Uczestniczył w ponad 150 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Jest laureatem międzynarodowych konkursów graficznych, m.in. w 2010 r. otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowic za rysunek zatytułowany "Dla Jana Sebastiana Bacha" z cyklu "Katedry", a w 2012 r. zdobył Grand Prix "Praca roku 2012", w konkursie organizowanym przez Katowicki Okręg ZPAP. Jest autorem ponad 50 wystaw indywidualnych, m.in. w Katowicach, Elblągu, Krakowie, Chrzanowie, Kolonii, Gdańsku, Zakopanem, Tarnowie, Toruniu, Opolu. Najnowszą indywidualną wystawę grafiki i rysunku "W ciszy Pracowni" zorganizował w 2015 r. w Galerii Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
e-mail: pociecha.adam@vp.pl
urodził się w 1958 roku w Krakowie. W roku 1979 ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu, a w 1984 Wydział Grafiki w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Oddział w Katowicach. W 2011 oku uzyskał tytuł doktora w tejże uczelni. Jest autorem wielu setek rysunków z reguły tworzących cykle m.in.: „Holzmachiny”, „Warchoły”, „Walce”, „Bunkry”. Prace prezentował na blisko 500 wystawach w kraju i za granicą. Jego prace 50 razy były nagradzane i wyróżniane m.in.: w Monachium, Barcelonie, Pilźnie, Warszawie i Katowicach, w tym trzykrotnie nagrodami Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest laureatem m.in.: Grand Prix VI Międzynarodowego Triennale Sztuki Majdanek 2000 w Lublinie, Głównej Nagrody na II Triennale Autoportretu – Radom 2000, dwukrotnie Grand Prix na Międzynarodowych Konkursach Rysunku w Barcelonie, Grand Prix i kilku innych nagród na Międzynarodowym Biennale Rysunku w Pilźnie, Grand Prix na Biennale w Melbourne, czterech nagród w tym dwukrotnie Grand Prix na konkursie Praca Roku ZPAP w Katowicach. Prezentował prace na 90 wystawach indywidualnych w kraju i na świecie. Jego dzieła znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych oraz w wielu zbiorach muzealnych, takich jak: Muzeum Narodowe w Krakowie, Kolekcja „Znaki Czasu” Fundacji dla Śląska w Katowicach, Muzeum Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Barcelonie, Muzeum Śląskie w Katowicach, Państwowe Muzeum w Lublinie, Państwowe Muzeum w Oświęcimiu oraz Muzeum Osten w Skopje.
e-mail: warchol@autograf.pl
urodził się w 1962 roku w Miechowie. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. Studiował na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 1989-90 staż naukowy Fondation Europeene de la Culture we Francji. Dyplom w pracowni prof. Ireneusza Płuski w zakresie konserwacji rzeźby uzyskał w 1990 r. W tym też roku rozpoczął pracę na macierzystym Wydziale. Obecnie pracownik naukowo-dydaktyczny w pracowni dyplomującej w zakresie konserwacji i restauracji rzeźby kamiennej stiuku i ceramiki. Zajmuje się konserwacją obiektów zabytkowych i fotografią artystyczną. Prowadzi interdyscyplinarny zespół konserwatorski specjalizujący się w kompleksowej konserwacji obiektów architektonicznych i zabytkowych wnętrz. Autor wielu projektów i realizacji konserwatorskich na terenie całego kraju. Ważniejsze realizacje konserwatorskie to Brama Floriańska i zespół murów obronnych w Krakowie, budynki Collegium Maius, Collegium Witkowskiego, Collegium Novum UJ w Krakowie, Kościół Św. Andrzeja w Krakowie, Katedra w Sandomierzu, Katedra w Opolu, Zamek Królewski na Wawelu, Zamek w Niepołomicach, Zamek w Pieskowej Skale, Zamek w Dębnie, Zamek w Baranowie Sandomierskim. Obszar inspiracji fotograficznych to bardzo często obiekty zabytkowe, historyczne, stare. Fascynacja ich strukturą i unikatową materią. Pokazanie tego, co jednocześnie materialne i ulotne, próba odnalezienia ich genius loci.
e-mail: wawrzkiewiczmarek@gmail.com